Đa dạng hóa nguồn thu cho báo chí

Hội thảo do Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức tại Hà Nội, nằm trong chuỗi hoạt động thường niên mang tên “Diễn đàn Báo chí tháng 6”.

Các cơ quan báo chí đang đối diện với nguy cơ sụt giảm doanh thu

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng cho biết, trong lĩnh vực báo chí, kinh tế góp phần tạo nên sự phát triển lành mạnh của nền báo chí cách mạng Việt Nam. “Nếu không có sự hỗ trợ đắc lực của kinh tế, không thể có một cơ quan báo chí mạnh được”, Thứ trưởng Dũng nói.

Theo ông Dũng, dù là báo in, báo điện tử hay phát thanh, truyền hình, vẫn dựa khá nhiều vào nguồn thu quảng cáo. Có lúc, doanh thu từ quảng cáo chiếm trên 60%, thậm chí với một số cơ quan báo chí là 90% doanh thu. Tuy nhiên, các cơ quan báo chí đang phải đối diện với nguy cơ sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội như Facebook hay Google đã lấy đi khoảng 70% doanh thu quảng cáo của báo chí chính thống.

Chia sẻ với những khó khăn, vướng mắc hiện nay của các cơ quan báo chí, ông Nguyễn Huy Dũng cho biết, thời gian qua Bộ TT&TT đã nỗ lực điều hướng quảng cáo sang báo chí với việc lập danh sách Whitelist với thông điệp “Làm nội dung sạch sẽ nhận được quảng cáo và quảng cáo sẽ tìm đến những nội dung sạch”. Việc triển khai đã có kết quả bước đầu, song cần tiếp tục đẩy mạnh triển khai để phát huy hiệu quả như kỳ vọng. Thứ trưởng Dũng khẳng định Bộ TT&TT sẽ lắng nghe, ghi nhận các ý kiến đóng góp để xem xét, tiếp thu, tổng hợp các ý kiến báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét để thúc đẩy phát triển kinh tế báo chí.

Các xu hướng đa dạng nguồn thu

Khẳng định kinh tế báo chí là một động lực quan trọng để phát triển báo chí – truyền thông trong thời đại kinh tế số, PGS.TS Bùi Chí Trung, Phó Viện trưởng Viện Đào tạo báo chí và truyền thông, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn cũng thẳng thắn chỉ ra 5 “điểm nghẽn” kìm hãm sự phát triển của kinh tế báo chí – truyền thông tại Việt Nam hiện nay. Từ đó, ông cho rằng, đổi mới kinh tế báo chí truyền thông chính là mắt xích chính yếu để đổi mới toàn diện hệ thống báo chí – truyền thông trong bối cảnh số.

Trình bày tham luận tại Hội thảo, Nhà báo Lê Quốc Minh cho hay, báo chí toàn cầu đang đối mặt với nhiều thách thức như việc các ấn phẩm in giảm cả về số lượng lẫn doanh thu. Trong khi đó, các ấn phẩm số gia tăng nhưng không đáng kể. Bên cạnh đó, thị trường quảng cáo toàn cầu trong những năm gần đây tăng nhưng với báo chí lại giảm đi. Trước thực tế này, các cơ quan báo chí trên thế giới đã quan tâm tới việc đa dạng hóa nguồn thu, trong đó tập trung vào các giải pháp như tổ chức sự kiện, thu hút tài trợ, hợp tác với mạng xã hội cũng như các nền tảng công nghệ – trí tuệ nhân tạo…

Ông Minh cũng đưa ra một số xu hướng các cơ quan báo chí lớn trên thế giới thực hiện đa dạng hóa nguồn thu, bao gồm: quảng cáo truyền thống; thực hiện tường thu phí; làm truyền thông; tổ chức sự kiện; thương mại điện tử; cấp phép thương hiệu; cung cấp các dịch vụ công nghệ thông tin; tổ chức nghiên cứu… Ở nước ta, theo Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, trong thời gian tới, các cơ quan báo chí truyền thông cũng sẽ hướng tới tìm kiếm doanh thu từ độc giả như một “nguồn thu an toàn”.

Đáng chú ý, về việc làm truyền thông, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam khẳng định, đây là một trong những xu hướng mà nhiều cơ quan báo chí trên thế giới đang làm. Bởi chính các nhà báo là người thành thạo nhất về kỹ năng kể chuyện. Do vậy, việc sản xuất nội dung quảng cáo cho thương hiệu là cách để các cơ quan báo chí có thêm nguồn thu nhờ vào chuyên môn sâu về kể chuyện của mình.

Ngoài ra, các cơ quan báo chí cũng thúc đấy việc tổ chức sự kiện để đem lại doanh thu. Tại Việt Nam, đã có nhiều đơn vị báo chí có nhiều kinh nghiệm tương tự. Nhà báo Lê Quốc Minh chia sẻ, Báo Nhân Dân vừa qua cũng đã tổ chức rất nhiều sự kiện thành công, trong đó phải kể đến sự kiện thu hút tới 70.000 người tham dự tại Tây Ninh…