Quy định trừ điểm bằng lái cần rõ ràng, tránh bị lạm dụng

“Trừ điểm giấy phép lái xe là rất nhân văn”

Sáng nay (27/3), tiếp tục chương trình làm việc, hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 thảo luận về dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông (ATGT) đường bộ.

Quan tâm đến đề xuất trừ điểm giấy phép lái xe (GPLX), đại biểu Huỳnh Thị Phúc (đoàn Bà Rịa – Vũng Tàu) đặt câu hỏi việc trừ điểm sẽ được tiến hành thế nào? Những lỗi vi phạm không nghiêm trọng và nghiêm trọng thì mức trừ có khác nhau hay không?

“Chúng ta cần xem xét, cân nhắc, quy định cụ thể, rõ ràng, tường minh hơn, để tránh việc lợi dụng, lạm dụng trong thực thi công vụ khi thực hiện chính sách pháp luật cũng như tránh việc tài xế vi phạm ở mức nghiêm trọng nhưng chỉ bị trừ điểm đối với các hành vi ít nghiêm trọng”, bà Phúc nêu vấn đề.

Đồng tình với quy định trừ điểm GPLX, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, cần phải quy định cụ thể.

“Những vi phạm nào thì bị trừ điểm; trừ điểm GPLX thế nào thì dự thảo chưa nêu được cụ thể. Cần phải quy định chi tiết để tránh sự lạm dụng trong việc trừ điểm này”, ông Hòa nói.

Ông Hòa cho rằng, việc thực hiện trừ điểm GPLX là rất nhân văn. Thay vì tạm giữ bằng lái, ảnh hưởng đến cuộc sống của những người hành nghề lái xe thì nay việc trừ điểm này sẽ ít làm ảnh hưởng đến họ.

Lái xe bị trừ hết điểm phải kiểm tra kiến thức pháp luật trật tự ATGT

Tại dự thảo Luật Trật tự, ATGT đường bộ, Chính phủ đề xuất quy định điểm, trừ điểm GPLX như sau:

GPLX sẽ có 12 điểm, nếu tài xế vi phạm giao thông sẽ bị trừ điểm, mức trừ và hành vi bị trừ điểm sẽ được Chính phủ quy định bằng văn bản dưới luật.

Dữ liệu về điểm trừ đối với người vi phạm sẽ được cập nhật về hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi hình thức xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người bị trừ điểm GPLX biết.

Tài xế sẽ được phục hồi đủ 12 điểm khi chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng kể từ thời điểm bị trừ điểm gần nhất.

Trường hợp GPLX bị trừ hết điểm, người được cấp bằng lái phải tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự,ATGT đường bộ do lực lượng CSGT tổ chức, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.

Dự luật quy định GPLX mới đổi, cấp lại, nâng hạng được giữ nguyên số điểm của GPLX trước khi đổi, cấp lại, nâng hạng.

Bổ sung quy định trừ điểm GPLX là cần thiết

Báo cáo tiếp thu, giải trình, thường trực Ủy ban Quốc phòng – An ninh nhất trí với báo cáo của Chính phủ và thấy rằng việc bổ sung quy định về điểm, trừ điểm GPLX trong dự luật là cần thiết.

Bởi lẽ, cơ quan thẩm tra nhận thấy hiện một số quốc gia tiên tiến đã thực hiện quy định này. Đây là quy định văn minh, hiện đại để quản lý quá trình chấp hành luật của lái xe thay vì quản lý từng hành vi đơn lẻ.

Thêm vào đó, nếu so sánh việc xử phạt tài xế bằng biện pháp bổ sung là tước GPLX như hiện nay với việc trừ điểm, phải kiểm tra lại kiến thức trước khi phục hồi điểm là biện pháp mang tính nhân văn hơn.

Song song đó, việc trừ điểm GPLX vừa quản lý chặt chẽ người được cấp bằng, vừa tạo điều kiện cho những người này có cơ hội điều khiển phương tiện khi người đó cố gắng chấp hành tốt quy định của pháp luật.

Theo báo cáo của Chính phủ, mỗi năm cơ quan chức năng tước có thời hạn trên 500.000 GPLX. Khi bị tước, người lái xe không được phép điều khiển phương tiện, dẫn đến tác động không nhỏ đến các hoạt động đi lại, sản xuất kinh doanh, đời sống hằng ngày của người dân.

Việc tước GPLX đang thực hiện thủ công, nhiều người vi phạm bỏ giấy phép không đến lấy, tồn đọng nhiều bằng lái xe tại cơ quan xử phạt, dẫn đến lãng phí, tăng chi phí, nguồn lực quản lý, nhưng vẫn chưa quản lý được quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe.

Cạnh đó, quy định điểm, trừ điểm bằng lái góp phần quản lý tốt hơn đối với người được cấp bằng lái xe khi điều khiển phương tiện giao thông.

Qua đó, quản lý người lái xe trong suốt quá trình từ khi đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, cho đến quá trình chấp hành pháp luật của người lái xe, việc tái phạm.

Từ đó sẽ tác động tới hành vi, nâng cao ý thức của người tham gia giao thông, giúp cơ quan quản lý giám sát toàn diện quá trình chấp hành sau vi phạm của người lái xe.

Về cơ sở pháp lý để đưa ra quy định trên, Thường trực Ủy ban cho biết nhiều ý kiến cho rằng quy định về điểm, trừ điểm GPLX là một biện pháp quản lý nhà nước, không phải là hình thức xử phạt vi phạm hành chính.

Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị để bảo đảm tính thống nhất với quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, cần bổ sung quy định về trừ điểm GPLX là biện pháp xử phạt bổ sung và sửa quy định về hình thức xử phạt bổ sung trong Luật Xử lý vi phạm hành chính.

Thường trực Ủy ban đã phối hợp với cơ quan soạn thảo xây dựng một điều về điểm của GPLX như trong dự luật đã tiếp thu, chỉnh lý theo hướng quy định các nguyên tắc về trừ điểm, phục hồi điểm.

Cùng với đó, giao Chính phủ quy định cụ thể các hành vi vi phạm bị trừ điểm bằng lái, thẩm quyền trừ điểm, trình tự, thủ tục thực hiện trừ điểm, phục hồi bằng lái.